2کارشناسی ارشد رشته فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق ع و پژوهشگر مرکز مطالعات راهبردی تربیت اسلامی
چکیده
ظهور شبکه‌های اجتماعی سایبری در جوامع مذهبی چالش‌هایی را به همراه داشته است. به نظر می‌رسد اینترنت و شبکه‌های اجتماعی آن، جدای از فرصت‌هایی که به وجود آورده‌اند، تفاوت‌هایی از نظر ساختاری با فضای حقیقی دارند که دین‌داری و رعایت تقوا را با چالش‌های اساسی روبه‌رو کرده است. به دلیل همین تفاوت‌ها، فعالیت کردن در فضای مجازی و پاک ماندن در آن تقوای دوچندانی می‌خواهد. این مقاله، با استفاده از پارادایم دوفضایی شدن و آسیب‌های مجازی، در سنت روش تحقیق کیفی با تلفیق سه روش مصاحبه عمیق برخط، مصاحبه گروه متمرکز و مشاهده مشارکتی و غیرمشارکتی، درصدد کشف تفاوتهای ابعاد رعایت تقوا در محیط سایبر با فضای حقیقی است. در نهایت 11 عامل ساختاری بی‌تقوایی در این شبکه‌ها، ارائه گشته است. همچنین در جدولی راهکارهایی بر اساس این عوامل ساختاری برای کاربران، خانواده آن‌ها و مسئولان پیشنهاد شده است.
Structural Causes of Impiety in Cyber Social Networks
نویسندگان [English]
Sayyed Hossein Sharafoddin1؛ Mohammad Javad Norouzi Eghbali2
1Assistant Professor of Imam Khomeini Education and Research Institute (RA)
2Imam Sadiq University of Culture and Communication Graduate and Researcher at the Center for Strategic Studies, Islamic Education
چکیده [English]
The rise of cyber social networking in religious communities hasn't gone unchallenged. It seems that the internet and its social networks, apart from their providing opportunities, are structurally different from the physical world in that they have made religious and pious life undergo serious challenges. This necessitates a more cautious approach on the part of users to stay moral when dealing with this new situation. This paper has used the dual-environment paradigm with its subsequent virtual environment injuries based on the qualitative research method tradition combining three methods, namely deep online interviews, focus group interviews and cooperative and non-cooperative observation, and tries to explore the differences between dimensions of virtuousness in cyber space and real environment. In the end, eleven structural factors of impiety in these networks have been presented. Also solutions are suggested for users, their families and officials, in a table.
کلیدواژه‌ها [English]
piety, sin, social networking, cyber-crime, Internet, structural factors
جلالی فرهانی، امیرحسین و باقری‌اصل، رضا (1386)، «پیشگیری اجتماعی از جرائم و انحرافات سایبری»، فصلنامه مجلس و پژوهش، ش55، 102-152.
خسروی، شراره و عابد سعیدی، ژیلا (1389)، «گروه متمرکز، روشی در گردآوری اطلاعات»، پرستاری ایران، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دوره 23، ش68، اسفند، 19-30.
ذکایی، محمدسعید (1386)، جامعه‌شناسی جوانان ایران، تهران، نشر آگه.
راغب اصفهانی، (1369)، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق سید غلامرضا خسروی، تهران: انتشارات مرتضوی، چاپ اول، ج3.
شرف‌الدین، حسین، و همکاران (1392)، «مصادیق ارتباط عفیفانه در شبکه‌های اجتماعی سایبری»، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
شقاقی، مهدی (1390)، «وانمودگی نشانهها در واقعیت مجازی»، مجله سوره اندیشه، 62 و 63 (شهریور و مهر)، 113-117.
عاملی، سعیدرضا (1382)، «دوجهانی شدن‌ها و آینده جهان»، کتاب ماه علوم اجتماعی.
عاملی، سعیدرضا (1386)، «دین مجازی؛ دوفضایی شدن محیط دینی و ارتباطات درون‌دینی و بین‌دینی»، دین و رسانه، تهران: طرح آینده.
فلیک، اووه (1387)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
کرم‌الهی، نعمت‌الله (1387)، «بررسی جامعه‌شناختی آثار استفاده از اینترنت بر دین‌داری جوانان»،رساله دکتری، تهران: دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات.
مطهری، مرتضی (1389)، ده گفتار، قم: انتشارات صدرا.
ناظری، خ (1387)، «بررسی میزان تفاوت معیارهای دوست‌یابی نوجوانان در فضای مجازی و غیرمجازی»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
نباتی‌پور، صدیقه (1389)، «روش کیفی با متد آنلاین»، کتاب ماه علوم اجتماعی، ش25.
نوروزی اقبالی، محمدجواد (1391)، «عوامل ایجاد روابط صمیمانه در شبکه‌های اجتماعی مجازی و حدود فقهی آن»، رساله کارشناسی‌ارشد، استاد راهنما: مهدی محسنیان‌راد، تهران: دانشگاه امام صادق(ع)، دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات.
نیک‌بخش، مرسده (1383)، «مطالعه شیوه رفتار افراد در محیط مجازی: شکل‌گیری روابط صمیمانه در اتاق‌های گپ‌زنی اینترنت»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما علیرضا دهقان، تهران: دانشگاه تهران.
یامین‌پور، وحید (1391)، «راهنمای حضور فرهنگی در شبکه‌های اجتماعی»، 16 دی، در:
Boyd, D. M. & Ellison, N. B. (2007), "Social network sites: Definition, history, and scholarship", Journal of Computer-Mediated Communication, 13 (1), article 11. http://jcmc.indiana.edu/vol13/issue1/boyd.ellison.html
Streubert Speziale H.J. Carpenter Rinaldi D. (2007), Qualitative Research in Nursing, Advancing the Humanistic Imperative. 4th ed. Philadelphia: Lippincott-Williams & Wilkins, 38-41.
ابتدای صفحه